Van 8 naar 100+ vrijwilligers in 6 jaar tijd met opvallend veel jongeren

Lars Rustenburg, directeur van Oorlogsmuseum Medemblik, liet zien hoe het museum groeide van 8 naar meer dan 100 vrijwilligers, met opvallend veel jongeren. Een belangrijk succes was de ontwikkeling van een escaperoom-lesprogramma, waarmee jongeren op een unieke manier kennismaakten met het museum. Ook werden er nieuwe taken bedacht voor stagiairs, zoals het wassen van legertrucks. Na afloop kregen zij de vraag of ze betrokken wilden blijven als vrijwilliger – een simpele vraag die opvallend vaak tot nieuwe aanmeldingen leidde.

Daarnaast investeert het museum sterk in maatwerk en begeleiding. Vrijwilligerswerk wordt afgestemd op iemands wensen en mogelijkheden, en zeker jongeren krijgen in het begin extra ondersteuning via buddy’s en trainingen.

De aanpak is gestructureerd via de 5xB-methode: Binnenhalen, Begeleiden, Belonen, Behouden en Beëindigen. Zo worden bezoekers actief gevraagd vrijwilliger te worden, krijgen vrijwilligers waardering met een kerstpakket of een jaarlijkse barbecue, en worden laagdrempelige evaluatiegesprekken ingezet om betrokkenheid vast te houden. Zelfs kleine acties, zoals promotie in de toiletten of filmpjes op de museum-tv’s, zorgen voor zichtbaarheid. Recent kwamen daar vrijwilligersinloopavonden bij, die met behulp van free publicity al meerdere nieuwe vrijwilligers opleverden.

Belangrijk lessen:

• Durf te vragen: soms ben je slechts één vraag verwijderd van een nieuwe vrijwilliger.
• In de beginfase kan het werken met jongeren meer tijd kosten dan het oplevert, maar als ze eenmaal betrokken zijn dan blijven ze. Hierin investeren loont.
• Communicatie en gelijkheid zijn cruciaal.

Hoe 12 musea de krachten bundelden om (financieel) meer gedaan te krijgen

Annie de Lijzer, voorzitter van Museum Het Bolwerk en de Vereniging Musea West Zeeuws-Vlaanderen, vertelde hoe 12 musea in 2020 de handen ineensloegen.

Wat begon met gezamenlijke PR en een stempelkaart, groeide uit tot een vereniging met subsidie van de gemeente Sluis. Hierdoor konden vier betaalde medewerkers en een directeur worden aangesteld.

Juist door elkaar op te zoeken weten de partijen elkaar te versterken.

Belangrijke lessen:

• Benadruk wat samenwerking iedereen oplevert.
• Zorg voor een kartrekker die enthousiasme aanwakkert.
• Leg afspraken vast en kom erop terug.
• Houd vol en verlies het gezamenlijke doel niet uit het oog.

Download de presentaties

De presentaties van Lars en Annie zijn hieronder te downloaden.